Nét mới của lễ hội Xuân Yên Từ 2019

Ngay từ sáng sớm, tiếng trống hội xuân đã thôi thúc hàng nghìn người hành hương về non thiêng Yên Tử để lễ Phật.

Sáng nay 14/2 (tức mùng 10 tháng Giêng, âm lịch), tại Trung tâm Văn hóa Trúc lâm Yên Tử diễn ra Lễ khai hội Xuân Yên Tử năm 2019, thu hút hàng nghìn tăng ni, phật tử và du khách tour du xuân 2019 từ trong và ngoài nước. Đây là một trong những lễ hội Xuân lớn của cả nước và kéo dài trong 3 tháng đầu năm.

Ngay từ sáng sớm, tiếng trống hội xuân đã thôi thúc hàng nghìn người hành hương về non thiêng Yên Tử để lễ Phật và dự khai hội tại Trung tâm văn hóa Trúc Lâm Yên Tử, phường Thượng Yên Công, thành phố Uông Bí (Quảng Ninh). Lễ trường Trung tâm nơi diễn ra lễ khai hội với sức chứa 10.000 người được trang hoàng long trọng, rực rỡ cờ và hoa trong tiết trời xuân ấm áp, thanh tịnh nơi cõi Phật. 

Trong không khí trang nghiêm thành kính, các đại biểu và nhân dân đã cùng nhau ôn lại cuộc đời, công đức của Phật hoàng Trần Nhân Tông- người đã trực tiếp lãnh đạo quân và dân Đại Việt đánh thắng đội quân Nguyên - Mông bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững nền độc lập dân tộc. Đặc biệt khi đang ở trên đỉnh cao quyền lực, Ngài đã nhường ngôi cho con trai, xuất gia và về Yên Tử tu hành, sáng lập dòng thiền Trúc Lâm, dòng thiền mang đậm bản sắc văn hóa Đại Việt với tinh thần Phật giáo nhập thế, khai phóng và vị tha.  

Sáng nay, nắng xuân càng làm cho Yên Tử uy nghiêm hơn trong mây vờn đỉnh núi. Tiếng trống hội rộn ràng khắp núi rừng Yên Tử cùng với lòng người hướng về đất Phật hướng về cội nguồn đã dệt lên bức tranh đầy ấn tượng trong ngày khai hội Xuân Yên Tử 2019: rực rỡ và tôn nghiêm. Đứng trước bảo tượng Phật Hoàng Trần Nhân Tông, phật tử và du khách dâng nén tâm hương để lòng mình sáng hơn, hướng thiện hơn trong khung cảnh lòng người, đất trời hòa quyện cùng cảnh Phật.

Nét mới của lễ hội Xuân Yên Tử năm 2019 là toàn bộ quần thể văn hóa Cung Trúc Lâm được xây dựng trên diện tích 17 ha tại khu vực bến Giải Oan thuộc khu di tích và danh thắng Yên Tử được đưa vào sử dụng. Đây là quần thể với những đường nét văn hóa tiêu biểu của nhà Trần góp phần quảng bá, tôn vinh những giá trị di tích của cha ông để lại đồng thời mang lại những trải nghiệm thú vị khi phật tử và du khách hành hương về với đất Phật. Trung tá Đinh Hoàng Long, Phó Trưởng công an thành phố Uông Bí cho biết: Ngay từ những ngày đầu xuân du khách du lịch Yên Tử 1 ngày đã nô nức về trẩy hội nên công tác đảm bảo an ninh trật tự luôn được đặt lên hàng đầu.

"Ngày khai hội là ngày trọng điểm, bên cạnh những phương án chung, chúng tôi có những phương án riêng. Đối với an ninh chúng tôi tập trung lực lượng an ninh để bảo vệ các đại biểu, tôn giáo, khu di tích danh thắng Yên Tử. Đặc biệt triển khai phòng ngừa các phương án phòng chống tội phạm trộm cắp, móc túi. Tại các khu vực ngã ba Chùa Trình, dốc Đỏ chúng tôi phối hợp với lực lượng cảnh sát giao thông của tỉnh để phân luồng và tại tuyến vào Yên Tử chúng tôi tuần tra, phân luồng để không ùn tắc và xảy ra các tình huống xấu trong quá trình hành hương về Yên Tử.”, Trung tá Đinh Hoàng Long nói:  ./.

Triển khai kế hoạch cụ thể cho mùa lễ hội 2019

Phát huy những mặt tốt, giảm những mặt còn tồn tại của mùa lễ hội 2018 là mục tiêu của công tác quản lý và tổ chức lễ hội 2019. Triển khai các chỉ đạo của Trung ương về việc tăng cường công tác quản lý và tổ chức lễ hội, nhiều địa phương đã và đang tích cực thực hiện các giải pháp hướng tới một mùa lễ hội an toàn, văn minh.

Kiên quyết loại bỏ các hành vi, lễ hội không đúng mỹ tục

Đến thời điểm này, công tác chuẩn bị cho mùa lễ hội 2019 đã được UBND các địa phương lên kế hoạch cụ thể và triển khai tới các cơ quan có trách nhiệm. Tại TP Nam Định, nơi có lễ hội đền Trần-một trong những lễ hội lớn của miền Bắc có phong tục khai ấn, mùa lễ hội 2019 là năm thứ 8 lễ hội đền Trần thay đổi giờ phát ấn (từ 23 giờ 30 phút đêm 14 tháng Giêng âm lịch chuyển sang 5 giờ sáng ngày 15 tháng Giêng). Sự thay đổi này tạo nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt trong mùa lễ hội 2018 không còn tình trạng dẫm đạp lên nhau để tranh cướp ấn, cướp lộc hoặc tung tiền vào các nơi thờ tự, nhất là khi địa phương bố trí hợp lý các vòng kiểm soát an ninh, lắp camera giám sát cũng như công tác tuyên truyền bằng hình ảnh trực quan, loa đài để chấn chỉnh kịp thời các hành vi vi phạm của người dân và du khách ... Mới đây, tại buổi họp báo về lễ hội đền Trần năm 2019, bà Phạm Thị Oanh, Phó chủ tịch UBND TP Nam Định cho biết: "Việc đổi mới công tác quản lý tổ chức lễ hội, trong đó có sự phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành mang lại kết quả tích cực. Đặc biệt, việc lắp đặt camera tại khu vực đền Trần tạo thuận lợi cho ban tổ chức nhắc nhở kịp thời các hành vi vi phạm. Cán bộ, công chức của tỉnh cũng không đi lễ hội trong giờ hành chính...". Trước ý kiến về tình trạng ăn xin quá nhiều tại lễ hội đền Trần, bà Phạm Thị Oanh cho biết: "Sẽ kiên quyết chấn chỉnh, để mùa lễ hội 2019 hạn chế tối đa những hình ảnh chưa đẹp hoặc ứng xử kém văn minh tại lễ hội đền Trần".

Ông Tô Văn Động, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao TP Hà Nội khẳng định, trong mùa lễ hội 2019, những vấn đề tiêu cực sẽ tiếp tục được hạn chế tối đa. Công tác cấp phép tổ chức lễ hội sẽ được siết chặt, những lễ hội phi truyền thống, lễ hội truyền thống cho doanh nghiệp đứng ra tổ chức... sẽ không được cấp phép. Những lễ hội đã được tổ chức định kỳ mà nảy sinh vấn đề gây bức xúc trong dư luận sẽ được tham vấn ý kiến cộng đồng, các chuyên gia để lựa chọn hình thức phù hợp với đời sống văn hóa và xu thế thời đại. Những hành động phản cảm, tiêu cực, như: Tranh cướp lộc bạo lực; đốt vàng mã quá nhiều… cũng có các giải pháp chủ động, quyết liệt hơn để xóa bỏ.

Trước những văn bản yêu cầu chấn chỉnh kịp thời các hành vi chưa đúng với thuần phong mỹ tục, bảo đảm an ninh, an toàn, văn minh trong công tác quản lý tổ chức lễ hội của UBND thành phố và Sở Văn hóa, Thể thao TP Hà Nội, nhiều quận, huyện có các lễ hội lớn và thu hút lượng lớn du khách đã rốt ráo triển khai kế hoạch. Theo ông Lê Hữu Mạnh, Phó chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn, Trưởng Ban tổ chức lễ hội đền Sóc 2019, năm nay nghi lễ rước và tế lễ được thực hiện giống với mùa lễ hội năm 2018 nhưng tổ chức sớm hơn (vào 6 giờ sáng). Riêng việc phát lộc sẽ đổi mới, sau khi lễ Thánh buổi sáng, lộc hoa tre và trầu cau sẽ đưa vào hậu cung bảo vệ cẩn thận, những người quản lý lễ vật tuyệt đối không được phát lộc khi chưa có ý kiến của ban tổ chức. Phẩm vật sẽ được chia nhỏ để phát lộc cho người dân và du khách tour lễ hội 2019 vào khu vực này hành lễ sẽ được hướng dẫn theo thứ tự.

Hội chọi trâu Đồ Sơn nổi tiếng của Hải Phòng, mặc dù tận tháng 8 âm lịch mới diễn ra, nhưng cũng đã được địa phương này trình kịch bản tổ chức lễ hội với các phương án bảo đảm an ninh, an toàn ngay những ngày đầu năm. Trước khuyến cáo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL), lễ hội chọi trâu Đồ Sơn năm 2019 cũng sẽ không bán vé, không xẻ thịt trâu chọi để bán. Theo đại diện lãnh đạo huyện Phù Ninh (Phú Thọ): Năm nay sẽ dừng tổ chức lễ hội chọi trâu để triển khai nghiên cứu, hoàn thiện hồ sơ đánh giá giá trị truyền thống chọi trâu của địa phương…

Tăng cường sự vào cuộc của các cơ quan chức năng

Theo ông Phạm Xuân Phúc, Phó chánh Thanh tra Bộ VHTTDL, hoạt động lễ hội là hoạt động của cộng đồng, số lượng người tham gia rất đông, rất khó quản lý đối tượng tham gia lễ hội nên không thể tránh khỏi những tồn tại. Để xảy ra tồn tại đó còn có sự phối hợp chưa chặt chẽ của các ban, ngành ở địa phương có tổ chức lễ hội. Mùa lễ hội 2019, Nghị định về Quản lý và tổ chức lễ hội (Nghị định số 110/2018/NĐ-CP) đi vào đời sống. Chính phủ đã quy định rất rõ, giao trách nhiệm cho tất cả các ngành, từ công an, y tế, giao thông đến văn hóa, thông tin và truyền thông… Trong các hoạt động đó, các ngành phải chủ động để xây dựng kế hoạch, tăng cường công tác quản lý, tăng cường thanh tra, kiểm tra ở lĩnh vực của mình.  

Tại hội nghị tổng kết công tác quản lý tổ chức lễ hội năm 2018, triển khai công tác năm 2019 vừa diễn ra tại Hà Nội, bà Trịnh Thị Thủy, Thứ trưởng Bộ VHTTDL khẳng định: Công tác quản lý, tổ chức lễ hội 2018 có bước tiến quan trọng, tốt hơn nhiều so với các mùa lễ hội trước. Có được những tiến triển như vậy là nhờ có sự chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Ban Tuyên giáo Trung ương…; sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Công an trong chỉ đạo ngành dọc bảo đảm an ninh trật tự, Bộ Giao thông vận tải trong bảo đảm an toàn giao thông thông suốt…; nhất là sự vào cuộc rất trách nhiệm của sở VHTTDL các địa phương, các cơ quan của bộ có sự phối hợp chặt chẽ, hạn chế được nhiều bất cập, kịp thời xử lý những vấn đề còn tồn đọng. Mùa lễ hội 2019 là năm đầu tiên Nghị định số 110/2018/NĐ-CP có hiệu lực, trong đó quy định rất rõ về chức năng, nhiệm vụ của các địa phương. Vì vậy, các địa phương cần nâng cao vai trò trách nhiệm của các cơ quan quản lý, không đùn đẩy, né tránh. Tăng cường phối hợp liên ngành; tăng cường kiểm tra, giám sát nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh sai phạm trong công tác tổ chức, quản lý để mùa lễ hội 2019 thực sự đảm bảo an toàn, vui tươi, tạo không khí phấn khởi, nâng cao mức hưởng thụ văn hóa, không gian thực hành tín ngưỡng của nhân dân.

Chiêm ngưỡng nét đẹp hoang sơ của Tử Trầm Sơn

Nổi lên sừng sững giữa xóm làng, núi Trầm (xã Phụng Châu, huyện Chương Mỹ, TP Hà Nội) nổi tiếng không chỉ bởi phong cảnh thiên nhiên hết sức nên thơ, hữu tình mà còn bởi đây là nơi quần tụ của nhiều di tích, chùa chiền, vừa có ý nghĩa tâm linh lại vừa có giá trị lịch sử lâu đời

Truyền thuyết xưa kể rằng núi Trầm là viên ngọc trắng từ trên trời rơi xuống, khi chạm đến đất ven sông Đáy thì hóa thành 5 con chim phượng hoàng nhô đầu là 5 đỉnh núi. Vì vậy núi Trầm còn có tên gọi khác là Ngũ Nhạc Sơn, sau đổi tên thành Tử Trầm Sơn.

Nằm giữa những cánh đồng lúa mênh mông, núi Trầm mang trong mình nét đẹp hoang sơ, tạo nên một không gian tĩnh lặng, yên bình. Cũng chính bởi phong cảnh u nhàn, thanh nhã này mà xưa kia, toàn bộ khu núi này là nơi đặt hành cung của vua Lê, chúa Trịnh. Ngày nay, tuy dấu tích thành xưa nay đã không còn nhưng ở chân núi Trầm còn án ngữ quần thể gồm ba ngôi cổ tự (chùa Trầm, chùa Hang và chùa Vô Vi). Ba ngôi chùa được xây dựng ở những vị trí khác nhau, hài hòa với thiên nhiên khiến mọi người khi đến đây đều có cảm giác vừa an nhiên như được bao bọc bởi mẹ tự nhiên lại vừa thanh tịnh, tĩnh tâm bởi khắp nơi đều là cửa phật.

Nằm cách trung tâm TP Hà Nội không xa, nhưng chùa Trầm lại mang trong mình hơi thở tâm linh thanh tĩnh, tách biệt so với sự ồn ào náo nhiệt của đô thị. Chùa Trầm được coi là một trong bốn ngôi chùa thiêng thuộc hàng “tứ đại danh thắng của xứ Đoài”; bên cạnh các chùa Trăm Gian, chùa Thầy và chùa Tây Phương. Ngôi chùa mang đậm dấu ấn kiến trúc văn hóa tâm linh đặc trưng của cư dân đồng bằng Bắc bộ. Chùa nằm dưới chân núi Tử Trầm Sơn, được xây dựng vào thế kỉ XVI. Tên chùa được gọi theo tên của ngọn núi mà nó tựa vào.

Chùa Trầm mang vẻ đẹp cổ kính, thâm nghiêm với thế “tọa sơn quan thủy”. Đến đây, mọi người sẽ bắt gặp phong cảnh nước non hữu tình, đẹp như bức tranh thủy mặc với các con đường nhỏ uốn lượn và hàng cây cổ thụ xanh mát vi vu đón gió. Mặc dù đã trải qua nhiều lần trùng tu nhưng đến nay, chùa Trầm vẫn giữ được nhiều tượng Phật mang phong cách nghệ thuật thế kỷ XVIII-XIX với những nét chạm khắc công phu, tinh tế.

Ngay bên phải chùa Trầm ít bước là động Long Tiên (hay còn có tên gọi khác là hang Trầm). Động rộng gần 200m². Trong động có hai lối đi chính, lối dẫn lên đỉnh núi Trầm gọi “đường lên Trời”, lỗi dẫn ngầm vào trong núi sâu gọi là “đường xuống Âm phủ”. Cửa vào động tuy không lớn lắm,rộng khoảng 7m và cao hơn 3m nhưng bên trong lại có không gian thoáng đãng với vòm hang khá cao. Vào những ngày đẹp trời, ánh sáng tự nhiên len lỏi qua những khe nhỏ trên vòm hang chiếu rọi có thể nhìn thấy nhiều thạch nhũ với nhiều màu sắc, hình thù tuyệt đẹp, cùng với rất nhiều tượng phật được tạc khắc công phu nằm rải rác khắp lối đi. Ở gian rộng nhất của động là chùa Hang, có ban thờ Phật và tượng của các vị Phật, tiên, hộ pháp.

Chính từ đỉnh núi Trầm này, Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ Chủ tịch đã vang lên khắp bốn phương trên làn sóng điện ngày 20/12/1946 - ngay sau đêm quân dân Thủ đô Hà Nội nổ súng tấn công giặc Pháp trở lại xâm lược nước ta. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ từ năm 1967 đến 1975, núi Trầm trở thành khu quân sự bí mật của quân dân Việt Nam và là nơi điều hành bộ máy chiến đấu gồm các binh chủng tên lửa, ra đa, không quân, cao xạ… Do có nhiều giá trị lịch sử nên khu di tích núi Trầm đã được xếp hạng Di tích cấp quốc gia từ năm 1962.

Điểm đặc biệt là các bức tượng này đều được tạc bằng đá tinh xảo, trường tồn qua hàng trăm nay qua. Do nằm sâu trong hang động nên không gian tâm linh chùa rất độc đáo. Ngoài trống đá, khánh đá, tượng thờ bằng đá có từ thời Lê; trên vách động hiện còn lưu giữ hàng chục tác phẩm thơ, văn cổ có giá trị.Không chỉ ghi dấu những vết tích của thời phong kiến xa xưa, động Long Tiên còn là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh từng sống và làm việc trong những ngày đầu kháng chiến chóng Pháp. Đây cũng là địa điểm đầu tiên Đài tiếng nói Việt Nam chuyển về sau khi rời Hà Nội để tiếp tục làm việc (từ 20/12/1946 đến 4/3/1947).

Nằm tách biệt với hai ngôi chùa trên là chùa Vô Vi (hay còn có tên gọi khác là Trầm Vô Vi). Đây là ngôi chùa nổi tiếng nhất mà cũng độc đáo nhất trong quần thể chùa chiền quanh núi Trầm. Chùa Vô Vi do một vị tướng quân sau khi xuất gia lập nên, được xây dựng vào năm 1515 trên một núi đá nhỏ, kiến trúc chùa được xây dựng theo thế núi, nên càng lên cao càng ăn sâu vào vách núi. Trải qua thời gian, kiến trúc của chùa vẫn được giữ gần như nguyên vẹn cho tới ngày nay. Men theo những bậc thang nhỏ hẹp, uốn lượn bên vách núi, du khách tour du xuân 2019 sẽ lần lượt đi qua ba gian chùa nhỏ thờ Phật, thờ Mẫu nằm khiêm tốn bên đường đi.

Núi Trầm tuy không cao nhưng lại có địa hình rất đẹp, nhiều hang, ngách và những tảng đá hình thù sinh động. Khi đã lên tới đỉnh, mọi người có thể thả hồn vào không gian thiên nhiên tươi mát, lắng nghe tiếng gió vi vu, tận mắt ngắm nhìn toàn bộ khung cảnh đồng ruộng, xóm làng yên bình. Cảnh sắc thanh bình, tiếng gió vi vu bên tai làm tâm hồn “sạch không” và thảnh thơi đến lạ. Đây cũng là điểm đến quen thuộc của những người yêu hoa gạo mỗi khi mùa hè về.

Chính từ đỉnh núi Trầm này, Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ Chủ tịch đã vang lên khắp bốn phương trên làn sóng điện ngày 20/12/1946 - ngay sau đêm quân dân Thủ đô Hà Nội nổ súng tấn công giặc Pháp trở lại xâm lược nước ta. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ từ năm 1967 đến 1975, núi Trầm trở thành khu quân sự bí mật của quân dân Việt Nam và là nơi điều hành bộ máy chiến đấu gồm các binh chủng tên lửa, ra đa, không quân, cao xạ… Do có nhiều giá trị lịch sử nên khu di tích núi Trầm đã được xếp hạng Di tích cấp quốc gia từ năm 1962.

Đến Huế nên thử 1 lần ăn "vả"

Thật kỳ lạ là khi tới Huế, bước vào bất kỳ một nhà hàng sang trọng hay quán ăn vỉa hè dân dã nào thì du khách du lịch Huế 5 ngày sẽ bắt gặp trong thực đơn có một món ăn khiến nhiều người phải dè chừng. Có thể nói rằng, đây là một món ăn không "đụng hàng" với các vùng miền nào và muốn ăn món này thì nhất định phải tới Huế mới có.

Món này có tên là vả trộn, thường được ăn kèm với bánh tráng nướng. Nguyên liệu chính làm từ trái vả nên mới có cái tên gọi kỳ quặc như vậy. Thoạt nhìn qua, bạn cũng sẽ dễ nhầm giữa trái vả và trái sung, vì trông hai trái cũng na ná nhau về hình dáng với phần vỏ xanh, thịt trắng, lòng hồng. Thế nên, người Huế mới hay ví von thành câu nói: "Lòng vả cũng như lòng sung". Bởi cả sung lẫn vả đều ăn được, chỉ có điều vị sung hơi chát, đắng còn vị vả thì béo bùi, thơm ngon, dễ ăn hơn.

Người Huế trồng cây vả cũng không khó khăn lắm bởi cây vả không cần chăm sóc, lại ra trái quanh năm nên được dùng làm nguyên liệu chế biến nhiều món ăn đặc trưng ở Huế chứ không riêng gì món vả trộn. Du khách tour Da Nang Hue 5 ngay 4 dem có thể chia trái vả ra làm nguyên liệu cho các món như vả sống chấm ruốc, vả hầm sườn, vả hầm giò heo, vả ngâm chua ngọt, vả trộn tôm thịt...

Nói tiếp về món vả trộn thì khi tới Huế, đây chính là một món được nhiều người gợi ý cho bạn là nên thử. Nhìn vào đĩa vả trộn được mang ra thì bạn sẽ thấy nó rất hấp dẫn với màu sắc hài hòa, nổi bật. Người ta ăn vả trộn cùng thường ăn kèm với bánh tráng nướng như kiểu hến xúc bánh đa.

Cách làm vả trộn cũng không dễ dàng chút nào vì đó là một quá trình chế biến rất kỳ công. Trái vả khi hái xuống phải luộc sơ để chà tróc lớp vỏ xanh bên ngoài. Sau đó xắt đôi ra, làm sạch ruột và nấu tiếp cho mềm hơn. Trong đĩa vả trộn sẽ gồm có các thành phần như thịt nạc xắt nhỏ, da heo xắt nhỏ, tôm xắt nhỏ cùng vả luộc mềm bóp nát ra. Khi bày lên đĩa thì người Huế sẽ cho thêm rau thơm, ngò thơm với đậu phộng rang giòn phủ lên trên. Tất nhiên món này cũng sẽ không thể thiếu chén mắm pha chế đặc trưng của xứ Huế mộng mơ.

Xúc miếng vả trong bánh tráng nướng giòn, bỏ vào miệng thì quả thật rất ngon và đưa đẩy vị giác. Người Huế cũng thường chế biến món này hơi cay một chút, nhưng chỉ cay tương đối để phù hợp với khẩu vị của nhiều người. Còn nếu muốn ăn cay hơn thì đã có sẵn lọ ớt xay trên bàn để trộn thêm hoặc cắn thêm trái ớt xanh (gọi là ớt cao sản) sẽ tăng thêm độ kích thích, nhưng đó là với những ai ăn được cay thôi.

Với người dân Huế, vả trộn cũng được xem là một món ăn đậm chất quê và rất đặc trưng ở nơi đây. Do đó, nếu có dịp đi Huế thì bạn nhất định nên thử ăn "vả" một lần cho biết nhé!